Uczelnia
Dla kandydata
Dla studenta
Kursy i szkolenia
Kontakt
Więcej
dr Katarzyna Duda-Grychtoł katarzyna.duda_grychtol@edu.swsm.pl
dr Sylwia Klasik-Ciszewska sylwia.klasik_ciszewska@edu.swsm.pl
Cele i sposoby ich realizacji
Celem badań Fitochemiczno-Mikrobiologicznego Koła Naukowego będzie wykazanie działania bakteriobójczego i grzybobójczego wybranych surowców roślinnych stosowanych w pielęgnacji skóry. Kolejnym etapem badań będzie sprawdzenie za pomocą naukowych urządzeń do diagnostyki skóry tj. korneometru, meksametru, tewametr oraz aparatu do USG skóry Dramińskiego jak otrzymane wyciągi roślinne o znanym składzie wpływają na stan skóry.
Sposoby realizacji: otrzymane wyciągi roślinne z wybranych surowców zostaną poddane analizie pod kątem ich składu chemicznego (obecność substancji czynnych) metodą chromatografii cienkowarstwowej, a następnie za pomocą metod mikrobiologicznych zostanie określone ich działanie bakteriobójcze i grzybobójcze. Ostatnim etapem badań będzie wykazanie za pomocą naukowych urządzeń do diagnostyki skóry wpływu wyciągów na stan skóry. Ten etap badań zrealizowany będzie we współpracy z opiekunem koła Kosmetologicznego dr Anną Krzeszewską – Zarębą.
Zasady nabywania i utraty członkostwa
Członkiem Fitochemiczno-Mikrobiologicznego Koła Naukowego może zostać student Kosmetologii lub Dietetyki I i II stopnia, który minimum 30 dni przed rozpoczęciem działalności koła naukowego złożył deklarację uczestnictwa w w/w kole. Deklaracje skierowane powinny być do opiekunów koła.
Studenci tracą status członka koła naukowego nie uczęszczając na planowane spotkania.
Warunkiem skreślenia z listy jest nieobecność maksymalnie na 25% zajęć.
Fitochemiczno-Mikrobiologiczne Koło Naukowe
Śląska Wyższa Szkoła Medyczna w Katowicach
ul. Mickiewicza 29, 40-085 Katowice
e-mail: info@swsm.pl
tel. (032) 207 27 05
Wprowadzenie
Współczesna kosmetologia dąży do tego aby kosmetyki jak i zabiegi oferowane w salonach kosmetycznych opierały swoją skuteczność na naturalnych substancjach czynnych, pozyskiwanych najczęściej z surowców roślinnych. Istnieje wiele gatunków roślin o udokumentowanej aktywności pielęgnacyjnej. Jedną z nich jest ketmia, znana również pod nazwą róża chińska (Hibiscus rosa-sinensis L.). Pierwsze wzmianki dotyczące tej rośliny pojawiają się już w starożytnej indyjskiej literaturze medycznej [1]. Współcześnie ketmia bardzo często określana jest mianem „Królowa tropików” ze względu na swoją powszechność występowania, szeroki zakres stosowania oraz wyrazisty, czerwony kolor kwiatów, symbolizujący władzę królewską . Ketmia należy do rodziny ślazowatych (Malvaceae) i wywodzi się z Chin. Obecnie jest powszechnie uprawiana, głównie jako roślina ozdobna, szczególnie w strefach klimatu tropikalnego i subtropikalnego [1,2]. Płatki kwiatów znajdują zastosowanie w zabiegach pielęgnacyjnych już od najdawniejszych czasów, gdyż przypisuje się im właściwości zmiękczające włosy i stymulujące je do intensywniejszego wzrostu [3,4].
Do podstawowych grup związków obecnych w różnych częściach róży chińskiej należą garbniki, antrachinony, flawonoidy, alkaloidy, terpenoidy, kumaryny, saponiny, olejki eteryczne, śluzy i steroidy [5–10]. Ze względu na swój bogaty skład roślina ta wykazuje wiele aktywności farmakologicznych jak i pielęgnacyjnych. Przy dermatozach i różnego rodzaju uszkodzeniach skóry, korzystny może się okazać wpływ etanolowego wyciągu z liści H. rosa-sinensis na proces syntezy kolagenu, poprzez zwiększanie stężenia hydroksyproliny. Działanie to może prowadzić do przyspieszenia procesu gojenia się ran i podrażnień skóry [5,11]. Ekstrakt z kwiatów hibiskusa w modelu in vitro hamował tyrozynazę, enzym odgrywający istotną rolę w procesie melanogenezy [12,13]. Wykazana aktywność może potencjalnie stanowić podstawę do tworzenia kosmetyków rozjaśniających przebarwienia skórne [12]. Ponadto wykazano aktywność przeciwbakteryjną rośliny w badaniu, w którym wyciągiem z kwiatów H. rosa-sinensis działano na bakterie Gram-ujemne: E. coli, Klebsiella sp., P. aeruginosa i bakterie Gram-dodatnie: S. aureus, B. subtilis i S. typhi [14].
Cel badania:
Główne założenia
Literatura
W ramach prowadzonego koła Fitochemiczno-Mikrobiologicznego w roku akademicki 2024/2025 zrealizowano następujący projekt:
1. Ocena wpływu wybranych kremów do pielęgnacji stóp na stan i mikrobiotę stóp
PROJEKT ZREALIZOWANY ZOSTAŁ PRZEZ STUDENTKĘ JULIĘ KOŚCIOŁEK
Mikrobiota skóry obecnie opisywana jest jako szósta, najbardziej powierzchniowa warstwa naskórka i określana jako stratum microbiotum. Uważa się, iż 1cm2 ludzkiej skóry kolonizuje średnio milion bakterii. Różnorodność i dynamika mikrobioty skóry człowieka zależy od wielu czynników takich jak wiek, płeć, rasa, a także od obszaru ciała w jakim mikrobiom ten występuje. Unikatowy oraz różnorodny mikrobiom zlokalizowany jest na wewnętrznej powierzchni stóp. Skóra w tym miejscu różni się zarówno grubością, rozmieszczeniem jak i ilością gruczołów potowych, pH, a także dostępnością tlenu. Utrzymanie prawidłowego stanu jakościowego oraz ilościowego mikrobiomu stóp jest niezwykle istotnym elementem prawidłowej kondycji skóry tego miejsca. Niezaprzeczalnie właściwa pielęgnacja stóp, która nie narusza równowagi mikrobiologicznej powierzchni stóp będzie ważnym elementem dbania nie tylko o stopy, ale cały organizm.
W badaniu wzięło udział 5 klientów gabinetu podologicznego w przedziale wiekowym od 18 do 49 roku życia, zarówno kobiet jak i mężczyzn, z chorobami współtowarzyszącymi. W badaniu wykorzystano autorskie kremy studentki. W składzie pierwszego kremu znalazły się kremo-baza kosmetyczna (firma Zrób Sobie Krem), prebiotyk – inulina (OstroVit), organiczny olej arganowy (firma Zrób Sobie Krem), oraz konserwant, którym był naturalny olejek z goździkowca korzennego (firma Zrób Sobie Krem). Drugi krem zawierał kolejno kremo-bazę kosmetyczną (firma Zrób Sobie Krem), wosk pszczeli biały (firma Zrób Sobie Krem), kolagen naturalny w proszku (firma Zrób Sobie Krem), rafinowany olej ze słodkich migdałów (firma Zrób Sobie Krem), macerat z nagietka lekarskiego (firma Zrób Sobie Krem), alfa-bisabolol (firma Zrób Sobie Krem) oraz naturalny olejek z goździkowca korzennego (firma Zrób Sobie Krem) – jako konserwant.
Przed rozpoczęciem badania od każdego uczestnika pobrano materiał do badań z podeszwowej części stóp, w celu wykazania stanu mikrobioty stóp przed rozpoczęciem analiz. Materiał do badań pobierano wykorzystując w tym celu płytki kontaktowe dla ogólnej liczby drobnoustrojów oraz płytki kontaktowe dla ogólnej liczby drożdży i pleśni. Uczestnicy badania przez okres 14 dni nakładali każdy z kremów dwa razy dziennie. Pomiędzy stosowaniem jednego a drugiego z kremów probanci zostali zobowiązani do zrobienia 30-dniowej przerwy, aby wyniki użytkowania pierwsze kremu nie wpływały na wyniki użytkowania drugiego z kremów. Po każdym 14-dniowym okresie stosowania kremów pobierano materiał do badań wykorzystując w tym celu podobnie jak poprzednio płytki kontaktowe dla ogólnej liczy drobnoustrojów oraz ogólnej liczby drożdży i pleśni. Po okresie inkubacji wyrosłe na płytkach kontaktowych scharakteryzowano, by następnie każdą różną kolonię pojawiającą się na podłożu poddać barwieniu metodą Grama w celu określenia morfologii drobnoustrojów oraz wykazania ich przynależności do grupy bakterii Gram-dodatnich lub Gram-ujemnych. Wykorzystując videokamerę autorka wykonała zdjęcie powierzchni podeszwowej stóp uczestników badania przed jak i po pierwszym i drugim z stosowanych kremów.
Przeprowadzone analizy pozwoliły na postawienie następujących wniosków:
1. Diagnostyka mikrobiologiczna skóry stóp osób w przedziale wiekowym 20 – 80 lat
PROJEKT REALIZOWANY BYŁ PRZEZ STUDENTKĘ JULIĘ BERNAL.
Mikrobiom skóry stóp, szczególnie jej części podeszwowej nie jest tak dobrze poznany jak mikrobiom skóry twarzy, czy mikrobiota jelit. Każde badanie pozwalające na poszerzenie wiedzy z zakresu tej specyficznej grupy mikroorganizmów jest niezwykle istotne w kontekście zdrowia stóp, a przez to i całego organizmu. Do badań wybrano 11 osób w wieku od 20 do 80 lat. Materiał pobierano za pomocą płytek kontaktowych dla ogólnej liczby drobnoustrojów oraz za pomocą płytek kontaktowych dla ogólnej liczby grzybów i pleśni z podeszwy stóp oraz przestrzeni międzypalcowej. Wyrosłe na podłożach stałych kolonie analizowano pod katem określenia ich morfologii, poddano barwieniu metodą Grama oraz obserwowano pod mikroskopem. Z przeprowadzonych badań postawiono następujące wnioski. Zróżnicowanie morfologii kolonii wyrosłych na podłożach stałych okazało się być podobne u wszystkich probantów. Zaobserwowano różnice w wyglądzie kolonii drobnoustrojów pomiędzy kobietami a mężczyznami oraz osobami młodszymi a starszymi. Szacunkowo u osób starszych zaobserwowano zdecydowanie większe zróżnicowanie kolonii. Proporcje między ilością zaobserwowanych kolonii u kobiet i mężczyzn były stosunkowo wyrównane. Analiza mikroskopowa wykazała na powierzchni podeszwowej stóp obecność przede wszystkim Gram-dodatnich bakterii o morfologii maczugowców oraz pałeczek, a także form ziarnistych. Można przypuszczać, iż bakterie te należą do rodzajów Corynebacterium, Cutibacterium oraz Staphylococcus. Grzyby wyizolowano od czterech uczestników badania – w grupie tej znalazły się 3 kobiety oraz jeden mężczyzna. Były to zarówno drożdżaki jak i grzyby strzępkowe Wykazano również, iż aktywność fizyczna była czynnikiem predysponującym do większego zróżnicowania mikrobioty skóry stóp (podeszw).
2. Ocena czystości mikrobiologicznej testerów kosmetyków kolorowych
PROJEKT REALIZOWANY BYŁ PRZEZ STUDENTA JAKUBA GRACĘ.
Czystość mikrobiologiczna kosmetyków jest jednym z ważniejszych problemów przemysłu kosmetycznego, ponieważ większość produktów kosmetycznych, szczególnie formulacje na bazie wody, stanowią dobrą pożywkę dla drobnoustrojów. Skażenie mikrobiologiczne kosmetyków może mieć charakter zarówno pierwotny jak i wtórny. Ten pierwszy, ma miejsce najczęściej podczas produkcji kosmetyku, ten drugi, jest wynikiem złego użytkowania produktów kosmetycznych. Szczególną grupą produktów kosmetycznych są testery kosmetyków kolorowych. Wystawione najczęściej na bezpośrednie działanie światła, wyższą temperaturę, a także kontakt z skórą różnych osób z których każdy posiada nieco inny skład mikrobioty skóry, mogą być źródłem różnych drobnoustrojów, w tym potencjalnie chorobotwórczych. Ciekawym wydało się więc sprawdzenie czystości mikrobiologicznej testerów kosmetyków kolorowych i porównania jej z czystością mikrobiologiczną kosmetyków kolorowych, z których korzystają tylko pojedyncze osoby.
W celu oceny czystości mikrobiologicznej testerów kosmetyków do badań wybrano:
Kosmetyki z których korzystają pojedyncze osoby wykorzystane w badaniach to:
W celu sprawdzenia czystości mikrobiologicznej kosmetyków, wybrane produkty posiano na podłoże MacConkeya – podłoże wybiórcze do wstępnej kontroli obecności Shigella, Salmonella i bakterii z grupy coli; agar Baird-Parkera – podłoże do namnażania, izolacji i różnicowania gronkowców, szczególnie Staphylococcus aureus; agar z cetrymidem – podłoże wybiórcze do izolacji i różnicowania Pseudomonas aeruginosa; podłoże Sabourauda z chloramfenikolem – podłoże wybiórcze do hodowli, izolacji i identyfikacji grzybów w tym grzybów chorobotwórczych oraz podłoże dla ogólnej liczby drobnoustrojów. Wyrosłe na podłożach kolonie charakteryzowano oraz poddano barwieniu metodą Grama w celu wykazania morfologii wyizolowanych drobnoustrojów jak i ustalenia przynależności bakterii do grupy Gram-ujemnych lub Gram-dodatnich. Z przeprowadzonych badań postawiono ciekawe, lecz zaskakujące wnioski. Wśród analizowanych próbek, testery kosmetyków wykazały niewielki wzrost drobnoustrojów w stosunku do kosmetyków których używa jedna osoba. Przeprowadzona analiza mikrobiologiczna wykazała obecność grzybów strzępkowych i drożdżaków w kosmetykach codziennego użytku co znajduje potwierdzenie w literaturze naukowej. Analiza mikroskopowa wykazała obecność przede wszystkim bakterii Gram-dodatnich o morfologii ziarniaków, można podejrzewać, że są to głównie Staphylococcus epidermidis, lub Staphylococcus aureus. Wyniki te są zgodne z danymi literaturowymi. W badanych kosmetykach na użytek własny zaobserwowano gram dodatnie formy cylindryczne. Można podejrzewać, iż bakterie te należą do grupy Gram-dodatnich pałeczek – Cutibacterium acnes (element mikrobioty skóry), lub Gram-dodatnich pałeczek Lactobacillus będących składową mikrobioty jamy ustnej.
Wyniki badań Pana Jakuba Gracy zostały zaprezentowane podczas:
3. Ocena wpływu wybranych konserwantów stosowanych w recepturach kosmetyków na wzrost gronkowca złocistego
PROJEKT REALIZOWANY BYŁ PRZEZ STUDENTKĘ WIKTORIĘ KOBIOR.
Konserwanty są substancjami, które hamują rozwój bakterii oraz grzybów (w tym pleśni i drożdży). Mechanizm działania środków konserwujących związany jest najczęściej z denaturacją białek drobnoustrojów bądź inaktywacją ich układów enzymatycznych. Działanie przeciwdrobnoustrojowe opóźnia proces obniżania wartości kosmetyku, którego objawem może być zmiana wyglądu, konsystencji, struktury, koloru czy zapachu. Substancje konserwujące, obecne w preparacie kosmetycznym, hamują także proces wytwarzania przez drobnoustroje produktów przemiany materii, które mogą wywoływać podrażnienia skóry oraz błon śluzowych. Kontakt potencjalnie chorobotwórczych drobnoustrojów z powłokami ciała człowieka może prowadzić do różnych stanów chorobowych. Gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus) jest główną przyczyną zakażeń bakteryjnych u ludzi na świecie. Stanowi on czynnik etiologiczny wielu chorób, do których należą m.in. zakażenia skóry i tkanek miękkich (czyraki i ropnie skóry, gronkowcowe złuszczające zapalenie skóry), a także zagrażające życiu martwicze zapalenie płuc czy zespół wstrząsu toksycznego. Celem projektu było wykazanie skuteczności wybranych do badań 5 konserwantów dodanych do powszechnie stosowanych kosmetyków oraz 5 olejków eterycznych uważanych za konserwanty naturalne. W badaniu wykorzystano podłoże Baird – Parkera oraz podłoże Mullera – Hintona, na których za pomocą metody dyfuzyjno – krążkowej wykazano skuteczność analizowanych pojedynczych konserwantów (lub ich mieszanin). Z przeprowadzonych badań postawiono następujące wnioski. Zastosowane w pracy produkty kosmetyczne zawierające syntetyczne konserwanty (ich mieszaniny) nie wykazały zdolności zahamowania wzrostu gronkowca złocistego na wybranych stałych podłożach mikrobiologicznych, za wyjątkiem produktu kosmetycznego nr 4 zawierającego diizetionian heksamidyny, alkohol benzylowy oraz kwas dehydrooctowy, dla którego stopień zahamowania wzrostu gronkowca złocistego w skali przyjętej w badaniach wynosił +, a więc skuteczność była niewielka. Wszystkie olejki eteryczne stosowane jako konserwanty wykazały zdolność zahamowania wzrostu gronkowca złocistego na wybranych stałych podłożach mikrobiologicznych. Spośród wybranych do badań naturalnych konserwantów olejek cynamonowy wykazał najsilniejsze działanie hamujące wzrost gronkowca złocistego.
4. Analiza jakościowa i ilościowa mikrobioty skóry twarzy wśród klientów gabinetów kosmetycznych w zależności od wieku
PROJEKT ZREALIZOWANY ZOSTAŁ PRZEZ STUDENTKĘ PAULINĘ PLUTA
Mikrobiota człowieka to pojęcie obejmujące wszystkie mikroorganizmy bytujące w danym, charakterystycznym dla tej grupy obszarze ludzkiego ciała. Wiele czynników powoduje modyfikacje mikrobiomu skóry, prowadząc często do wystąpienia dysbiozy, konsekwencją której mogą być stany zapalne w obrębie skóry jak i przewlekłe dermatozy. Do czynników oddziałujących na mikrobiotę skóry zaliczyć można np. niewłaściwą pielęgnację skóry, długotrwałą antybiotykoterapię, czy promieniowanie UV. Stan mikrobioty skóry będzie różnił się w zależności od wieku, płci, rasy czy miejsca zamieszkania. Interesującym było sprawdzenie zmian zachodzących w mikrobiocie skóry twarzy wśród klientów gabinetów kosmetycznych w zależności od wieku. W badaniu wzięło udział 30 klientów gabinetów kosmetycznych, którzy podzieleni zostali na 6 grup wiekowych: 16 – 20 lat, 21 – 29 lat, 30 – 39 lat, 40 – 49 lat, 50- 59 lat oraz 60 -70 lat. Materiał do badań pobrano za pomocą płytek kontaktowych dla ogólnej liczby drobnoustrojów oraz płytek dla ogólnej liczby drożdży i pleśni z czoła oraz policzka. Wyrosłe na podłożach stałych kolonie charakteryzowano pod kątem morfologicznym, a z każdej różnej kolonii pojawiającej się na płytkach przygotowano preparat barwiony metodą Grama w celu wykazania morfologii mikroorganizmów jak i przynależności bakterii do grupy Gram-dodatnich jaki Gram-ujemnych. Przeprowadzone badania pozwoliły na postawienie następujących wniosków. Morfologia kolonii wyrosłych na podłożach stałych była zbliżona u wszystkich probantów. Zaobserwowano różnice w wyglądzie kolonii drobnoustrojów pomiędzy osobami młodszymi a starszymi. Analiza mikroskopowa wykazała obecność przede wszystkim bakterii Gram-dodatnich o morfologii ziarniaków oraz Gram-dodatnich form cylindrycznych o morfologii pałeczek. Można podejrzewać, iż bakterie te, to przede wszystkim Staphylococcus epidermids oraz Cutibacterium acnes. U osób w grupie wiekowej 16-20 lat zaobserwowano zdecydowanie większą ilość Gram-dodatnich bakterii najprawdopodobniej Cutibacterium acnes, co jest związane z większą aktywnością gruczołów łojowych. U osób tych dominował tłusty typ skóry. Drożdżaki zaobserwowano przede wszystkim w grupie wiekowej 30 – 39, 40-49 oraz 50 – 59 lat. Wykazano również, iż na stan mikrobioty skóry uczestników badania wpływ miały takie czynniki jak pielęgnacja skóry oraz wykonywany zawód.
Wyniki badań Pani Pauliny Pluty zostały zaprezentowane podczas:
5. Diagnostyka mikrobiologiczna skóry twarzy dzieci i młodzieży w wieku dojrzewania
PROJEKT ZREALIZOWANY ZOSTAŁ PRZEZ STUDENTKĘ ALEKSANDRĘ SUCHANEK
Skład mikrobioty skóry jest uwarunkowany wieloma czynnikami. Są to m.in. pH, wilgotność oraz temperatura skóry, wiek i płeć gospodarza, choroby, stosowane kosmetyki i środki do dezynfekcji, wykonywany zawód czy środowisko zamieszkania. Dodatkowo ilość i jakość mikroorganizmów stanowiących mikrobiotę jest różna w regionach suchych, łojotokowych i wilgotnych. W trakcie dojrzewania płciowego mikrobiom okolic łojotokowych ulega zmianom – zaczynają przeważać bakterie z rodzaju Propionibacterium i Corynebacterium, prowadząc do wystąpienia trądziku pospolitego. Szczególnie istotna w kontekście zmian trądzikowych jest rola Cutibacterium acnes, nie mniej jednak u osób z trądzikiem stwierdza się także obecność Staphylococcus epidermidis i Corynebacterium spp w jednostce włosowo-łojowej. Materiał do badań prowadzonych przez studentkę pobrano za pomocą płytek kontaktowych dla ogólnej liczny drobnoustrojów oraz płytek kontaktowych dla ogólnej liczby drożdży i pleśni od 10 osób, uczniów szkoły podstawowej, w wieku 12 – 15 lat zarówno dziewcząt jak i chłopców. Materiał pobierano z miejsc na twarzy na których widoczne były zmiany trądzikowe tj. prawego lub lewego policzka, czoła, brody lub nosa. Wyrosłe na podłożach kolonie charakteryzowano, a z każdej różnej kolonii wykonano preparat mikroskopowy barwiony metodą Grama w celu wykazania morfologii wyizolowanych drobnoustrojów oraz w przypadku bakterii przynależności bakterii do grupy Gram-dodatnich jak i Gram-ujemnych. Z przeprowadzonych badań autorka postawiła następujące wnioski. Spośród wyizolowanych mikroorganizmów najliczniejsza grupę stanowiły bakterie Gram-dodatnie należące do form ziarnistych o morfologii gronkowców oraz form cylindrycznych o morfologii pałeczek. Można podejrzewać, iż są to Staphylococcus epidermidis oraz Cutibacterium acne. Pomimo, iż trądzik to jednostka charakteryzująca się nadmiernym wydzielaniem sebum, co stwarza dogodne warunki do wzrostu grzybów, to w grupie badanej zaobserwowano przede wszystkim wzrost bakterii. Jedynie u dwóch uczestników wykazano obecność drożdżaków oraz grzybów strzępkowych. W grupie badanej u czterech uczestników zaobserwowano bakterie należące do grupy Gram-ujemnych o morfologii pałeczek. Można przypuszczać, iż drobnoustroje te stanowią składową flory przejściowej skóry twarzy, która może nasilać objawy trądziku.
6. Ocena stanu mikrobioty skóry twarzy po zastosowaniu kosmetyków z algami
PROJEKT ZREALIZOWANY PRZEZ STUDENTKĘ MAGDALENĘ ŚMIESZEK
Podobnie jak i inne narządy, tak i skóra skolonizowana jest przez ogromną liczbę drobnoustrojów komensalnych. Osiągnięcie równowagi zarówno jakościowej jak i ilościowej pomiędzy mikroorganizmami stanowiącymi mikrobiom jest niezwykle istotne w kontekście zdrowia skóry. Jednym z elementów prawidłowej pielęgnacji skóry jest zastosowanie odpowiednio dobranych kosmetyków, które nie tylko poprawią stan skóry, ale również pozytywnie wpłyną na mikrobiom tego narządu. Badania prowadzone przez Klimpel [praca dyplomowa 2023] wykazały, iż kosmetyki mogą oddziaływać zarówno na ilość jak i różnorodność mikroorganizmów stanowiących mikrobiotę skóry. Ciekawym było więc sprawdzenie jak kosmetyki z algami będą wpływały na mikrobiotę skóry twarzy, a tym samym na jej ogólny stan. Szeroka różnorodność biochemicznego składu glonów stanowi doskonałe źródło wielu biologicznie czynnych składników o szerokim zastosowaniu terapeutycznym.
W badaniach wykorzystano dwa gotowe kremy zawierające w swoim składzie algi oraz jeden krem przygotowany samodzielnie przez studentkę w recepturze którego również znalazły się algi. W badaniach uczestniczyło 10 osób w przedziale wiekowym 20 – 72 lata o różnym stanie skóry. Studentka dokonała podziału kremów biorąc pod uwagę wiek uczestników badania oraz rodzaj cery. Kremy stosowane były przez okres 6 tygodni. Materiał do badań pobierano od każdego uczestnika za pomocą płytek kontaktowych dla ogólnej liczby drobnoustrojów z policzka oraz czoła. Poboru materiału dokonano zarówno przed rozpoczęciem badania jak i po 6 tygodniach od momentu rozpoczęcia terapii. Wyrosłe na podłożach kolonie charakteryzowano, by następnie przygotować preparaty mikroskopowe z każdej różnej kolonii pojawiającej się na płytce w celu określenia morfologii mikroorganizmów jak i przynależności bakterii do grupy Gram-dodatnich jak i Gram-ujemnych. Z przeprowadzonych badań postawiono następujące wnioski. Morfologia kolonii wyrosłych na podłożach stałych pobranych przed stosowaniem kremów z algami była podobna u wszystkich probantów. Różnice w wyglądzie kolonii drobnoustrojów zaobserwowano pomiędzy osobami młodszymi i starszymi. U osób powyżej 45 roku życia zaobserwowano znacznie bardziej zróżnicowane drobnoustroje wyrosłe na podłożach stałych. Różnice zaobserwowano także biorąc pod uwagę płeć badanych. U mężczyzn wyrosłe na podłożach stałych drobnoustroje były bardziej zróżnicowane, aniżeli te, które pojawiły się u kobiet. Analiza mikroskopowa kolonii wyrosłych na podłożach stałych przed rozpoczęcia kuracji wykazała większą ilość Gram-dodatnich form kulistych bakterii o morfologii ziarników oraz mniejszej ilości bakterii Gram-dodatnich o morfologii pałeczek. Podejrzewać można, że bakterie te, to Staphylococcus epidermidis, Corynebacterium spp., Cutibacterium acnes i Micrococcus. Otrzymane wyniki znajdują potwierdzenie w danych literaturowych. U sześciu uczestników badania zaobserwowano obecność drożdżaków, a u probantów powyżej 70 roku życia zaobserwowano również strzępki grzybów. Liczba osób, u których w pierwszej próbce zaobserwowano obecność drożdżaków uległa zmianie. Morfologia kolonii wyrosłych na podłożach stałych pobranych po zastosowaniu kremów z algami była podobna u wszystkich uczestników badania. Różnice w wyglądzie kolonii drobnoustrojów zaobserwowano pomiędzy osobami, które nigdy nie stosowały pielęgnacji, a osobami, które regularnie stosują pielęgnacje skóry twarzy. U osób powyżej 50 roku życia, szczególnie u mężczyzn zaobserwowano mniejsze zróżnicowane kolonii bakterii wyrosłych na podłożach stałych w porównaniu do pierwszych pobranych próbek. U osób stosujących regularnie kosmetyki zaobserwowano znaczną różnorodność wyrosłych drobnoustrojów w porównaniu do pierwszych próbek. U osób stosujących rzadko pielęgnację zróżnicowanie wyrosłych bakterii na podłożach stałych było nieznaczne.
7. Zmiana mikrobioty warzyw korzeniowych po przeprowadzeniu procesu ozonowania
PROJEKT ZOSTAŁ ZREALIZOWANY PRZEZ STUDENTKĘ ZUZANNĘ DRÓŻDŻ
Rosnąca konsumpcja świeżych warzyw niesie ze sobą ryzyko infekcji bakteriami chorobotwórczymi, których źródłem mogą być gleba, woda irygacyjna, nawozy organiczne czy żywe organizmy np. dzikie zwierzęta. W ostatnich latach obserwuje się wiele zatruć pokarmowych będących powodem spożycia świeżych warzyw i niepasteryzowanych soków. Najbardziej narażone na skażenia mikrobiologiczne są warzywa, których jadalne części mają bezpośredni kontakt z glebą np. warzywa korzeniowe lub zielone o krótkim okresie wegetacji. Aby zminimalizować ryzyko związane z obecnością patogenów na warzywach korzeniowych, stosuje się różnorodne metody dezynfekcjI, spośród których najbardziej popularną jest metoda ozonowania. Ozon jest szczególnie skuteczny w niszczeniu bakterii Gram-ujemnych i Gram-dodatnich, a także hamuje rozwój pleśni i eliminuje formy przetrwalnikowe bakterii. Badania prowadzone przez studentkę miały na celu wykazać czy, a jeśli tak warzywa korzeniowe są skażone mikroorganizmami chorobotwórczymi i czy poddanie tych warzyw metodzie ozonowania w warunkach laboratoryjnych zmniejsza liczbę drobnoustrojów do poziomu bezpiecznego dla człowieka. W badaniu wykorzystano cztery rodzaje warzyw korzeniowych: marchew (Daucus carota), burak (Beta vulgaris), seler korzeniowy (Apium graveolens L. var. rapaceum) oraz pietruszka (Petroselinum). Warzywa przed badaniem, a następnie ozonowaniem nie zostały umyte, ani oczyszczone. Materiał do badań pobrano z zewnętrznej części warzywa i posiano na wybrane podłożą mikrobiologiczne tj. podłoże McConkeya – selektywne i różnicujące podłoże mikrobiologiczne, które umożliwia wzrost bakterii Gram-ujemnych, hamując jednocześnie rozwój bakterii Gram-dodatnich dzięki obecności soli żółciowych i fioletu krystalicznego; podłoże Baird – Parkera – służy do selektywnej izolacji i identyfikacji Staphylococcus aureus; podłoże Slanetza – Bartleya – podłoże wybiórcze dla enterokoków; podłoże agarowe N (podłoże z cetrymidem) – do izolacji pałeczek z rodzaju Pseudomonas; podłoże YGC z chloramfenikolem – podłoże do selektywnej hodowli drożdży i grzybów strzępkowych, zwłaszcza Candida spp.; Agar Sabourauda z 4% dodatkiem glukozy – podłoże do hodowli, izolacji i identyfikacji drożdży i grzybów strzępkowych oraz podłoże Rodac ConTact Test do oznaczania ogólnej liczby drobnoustrojów. Materiał posiano na podłoża zarówno przed jak i po procesie ozonowania. Proces ozonowania przeprowadzono przy użyciu generatora ozonu z jonizatorem [OZONE INSTRUMENT ZY-H103 firmy Eltom]. Kolonie wyrosłe na podłożach charakteryzowano, a następnie z każdej różnej kolonii przygotowano preparat mikroskopowy barwiony metodą Grama w celu określenia morfologii wyrosłych kolonii jak i przyznależności bakterii do grupy Gram-dodatnich lub Gram-ujemnych. Z przeprowadzonych badań autorka postawiła ciekawe wnioski. Warzywa korzeniowe poddane analizie mikrobiologicznej wykazały wzrost licznej grupy mikroorganizmów zarówno przed jak i po ozonowaniu. Proces ozonowania był najbardziej skuteczny w przypadku bakterii Gram-ujemnych. Grzyby, zarówno drożdże jak i pleśnie okazały się bardziej oporne na działanie ozonu w porównaniu do bakterii. Niewielka ilość bakterii na podłożu Slanetza – Bartleya wskazała na brak mikroorganizmów kałowych. Dodatkowo proces ozonowania doprowadził do całkowitej redukcji tych mikroorganizmów Wiele czynników może wpływać na skuteczność procesu ozonowania. Mogą to być rodzaj produktu, stężenie oraz czas ozonowania. Warzywa korzeniowe skolonizowane są przez dużą liczbę drobnoustrojów, z których część może być zlokalizowana w zagłębieniach skórki. Tym samy, aby zminimalizować liczbę tych mikroorganizmów być może należało zastosować dłuższy czas ozonowania, aniżeli ten proponowany przez producenta.
Wyniki przeprowadzonych przez studentkę badań zostały zaprezentowane podczas:
Celem prowadzonych w ramach działalności koła naukowego badań było wykazanie czy, a jeśli tak, sposób użytkowania kosmetyków przez konsumentów ma wpływ na stopień ich skażenia mikrobiologicznego. Żaden dopuszczony do dystrybucji produkt kosmetyczny nie może zawierać mikroorganizmów patogennych takich jak Candida albicans, Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli i Staphylococcus aureus. Zarówno sposób użytkowania kosmetyków (pobieranie kremu bezpośrednio dłonią), zbyt wysoka temperatura przechowywania produktów kosmetycznych, zbyt duża wilogotność pomieszczenia w którym znajdują się produkty kosmetyczne, rodzaj opakowania, a także zbyt długi okres użytkowania kosmetyku to czynniki mogące wpłynąć na pojawienie się bakterii i grzybów w produkcie kosmetycznym, zarówno tych niepatogennych jak i patogennych. Dodatkowo, prowadzone badania miały na celu wykazać, czy dodane do analizowanych produktów kosmetycznych konserwanty hamowały wzrost drobnoustrojów podczas ich użytkowania.
Do badań wybrano, trzy produkty kosmetyczne marki Ziaja – masło kakaowe, krem do cery normalnej i suchej.Wszystkie kremy pochodziły z tej samem serii. Krem oznaczony numerem 0 w trakcie badania nakładany był na skórę za pomocą szpatułki, kremy oznaczone nr 1 i 2 nakładano za pomocą opuszków palców, przez dwóch kolejnych uczestników badania. Analizy prowadzono przez okres 4 tygodni. Przed rozpoczęciem badania za pomocą pytek kontaktowych dla ogólnej liczby bakterii, ogólnej liczny drożdży i pleśni, a także płytek w kierunku wykazania obecności gronkowców chorobotwórczych pobrano materiał z opuszków palców dwóch uczestników, którzy w kolejnych tygodniach mieli pobierać produkt kosmetyczny za pomocą dłoni. Trzy analizowane kremy zostały przebadane w kierunku obecności Candida albicans, Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli i Staphylococcus aureus, a także ogólnej liczby drobnoustrojów oraz ogólnej liczby drożdży i pleśni przed rozpoczęciem badania, dwa tygodnie od momentu rozpoczęcia użytkowania kremów, a także po zakończeniu użytkowania produktów, a więc po 4 tygodniach. Wyrosłe na podłożach kolonie barwiono metodą Grama w celu wykazania morfologii bakterii i grzybów oraz przynależności bakterii do grupy Gram-dodatnich lub Gram-ujemnych.
Przeprowadzone badania pozwoliły na postawienie następujących wniosków:
Wyniki prowadzonych badań przez studentki Annę Chałubek oraz Natalię Śmietańską zaprezentowane zostały podczas:
Diagnostyka mikrobiologiczna skóry głowy i włosów u osób w wieku 20 – 40 lat
PROJEKT ZREALIZOWANY ZOSTAŁ PRZEZ STUDENTKĘ KAROLINĘ OLEŚ
Trychologia to stosunkowo nowa dziedzina wiedzy zajmującą się diagnozowaniem oraz wspomoaganiem leczenie chorób włosów i skóry głowy, a także wdrażaniem odpowiednich procedur w zakresie pielęgnacji tego obszaru ciała człowieka. Każde nowe badanie pozwalające pogłębić ten obszar wiedzy jest niezwykle istotne. Tym samym studentka podjęła się badania mającego na celu wskazanie zmian zachodzących w mikrobiocie skóry głowy i włosów w zależności od wieku. Mikrobiota skóry głowy i włosów nie została opisana tak dokładnie jak np. mikrobiota skóry twarzy, tym bardziej celowym wydało się podjęcie tych badań. Diagnostykę mikrobiologiczną przeprowadzono na grupie sześciu osób w przedziale wiekowym od 20 do 40 lat. Próbki do badań pobrano za pomocą płytek kontaktowych RCT dla ogólnej liczby drobnoustrojów z trzech miejsc na skórze głowy. Kolejno wyrosłe na podłożach kolonie charakteryzowano oraz barwiono metodą Grama w celu wykazania ich morfologii oraz przynależności bakterii do Gram-dodatnich lub Gram-ujemnych. Równolegle przeprowadzono badanie za pomocą kamery trychologicznej w celu sprawdzenia stanu skóry głowy oraz włosów, a także wystąpienia możliwych zaburzeń w obrębie tego miejsca. Analiza przeprowadzonych badań wykazała, iż wiek jest czynnikiem wpływającym na zmiany w obrębie mikrobioty skóry głowy oraz włosów, nie tylko tych ilościowych, ale także jakościowych. Przeprowadzone badanie wykazało także, iż u jednego z probantów najprawdopodobniej rozwinęło się Łojotokowe Zapalenie Skóry. U tej samej osoby badania wykazały wzrost ilości drożdżaków w badanych próbach, które jak podaje literatura mogą być czynnikiem etiologicznym tej jednostki chorobowej.
Wyniki przeprowadzonych badań autorka zaprezentowała podczas:
W roku akademickim 2022/2023 Koło zajmowało się również realizacją Projektu „Prototyp innowacyjnego kosmetyku naturalnego do pielęgnacji cery suchej” dofinansowanego przez Ministra Edukacji i Nauki ze środków z budżetu państwa w ramach programu „Studenckie koła naukowe tworzą innowacje”.
Zrealizowano działania:
W roku akademickim 2020/2021 głównym celem Fitochemiczno-Mikrobiologicznego Koła Naukowego było wykazanie właściwości mikrobiologicznych, a także właściwości pielęgnacyjnych Bluszczu pospolitego (Hedera helix) i Żyworódki pierzastej (Kalanchoe pinnata). W pierwszym etapie przystąpiono do badań z zakresu mikrobiologii. Badaniu poddano maceraty olejowe i maści utworzone na bazie surowców roślinnych stanowiących podmiot badania.
W drugiej części doświadczenia zbadano wpływ maści zawierającej olejowy ekstrakt z Hedera helix i Kalanchoe pinnata na poziom uwodnienia warstwy rogowej naskórka oraz parametr TEWL (Transepidermal Water Loss). Stopień nawilżenia skóry i przeznaskórkowej utraty wody określano za pomocą Corneometer® CM 825 oraz Tewameter®™ 300.
Podsumowanie działalności naukowej Koła stanowiło:
przygotowanie pracy i czynny udział członków Koła w X Ogólnopolskiej Konferencji Studentów Śląskiej Wyższej Szkoły Medycznej w Katowicach.
utworzenie Posterów oraz uczestnictwo w sposób czynny w Konferencji Międzynarodowej „Second International Congress on Biological and Health Sciences”.
Cele i założenia:
Przygotowanie pracy naukowej i udział w IX Ogólnopolskiej Konferencji Studentów Śląskiej Wyższej Szkoły Medycznej w Katowicach.
Praca: Działanie bakteriobójcze i grzybobójcze wybranych surowców roślinnych stosowanych w pielęgnacji skóry
Autor: Małgorzata Budzalewicz, Małgorzata Sobczyk, Monika Warszewska
Opiekun pracy: dr Sylwia Klasik-Ciszewska